Ulgener

Av. Gül Alpay

854 sayılı Deniz İş Kanunu, deniz göl ve akarsularda Türk Bayrağı taşıyan gemiler ve 100 veya üzerinde grostonilatoya sahip gemilerde çalışan gemi adamlarına ve işverenlerine uygulanır.

Deniz İş Kanunu'nun 14. Maddesi tarafların haklı nedenle iş akdini fesih hakkını düzenlemektedir. Anılan maddenin 3. fıkrası uyarınca; gemi adamının herhangi bir sebeple sürekli olarak gemide çalışmasına engel bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi halinde hizmet akdi hem gemi adamı tarafından hem de işveren tarafından haklı nedenle feshedilebilir.

Hükümden de anlaşılacağı üzere gemi adamının hastalığı veya yaralanmasının iki özelliği olmalıdır: Birincisi, hastalık veya yaralanmanın gemi adamının gemide çalışmasını engellemesi gerekmektedir. İkincisi, hastalık veya yaralanma süreklilik arz etmelidir. Geçici hastalıklar veya yaralanmalar fesih hakkı vermez.

Gemi adamı gerekli tedaviyi aldıktan sonra işe dönebilir; ancak hastalık sıklıkla tekrarlıyorsa ve gemi adamının çalışmasına engel teşkil ediyorsa hastalığın süreklilik arz ettiği kabul edilir. Bu durum doktor raporu ile tespit edilmelidir.

Fesih hakkının kullanılması için hastalık veya yaralanma durumunun gemi adamı gemide çalışmaya başladıktan sonra ortaya çıkmış olması gerekir. Meydana gelen olayda gemi adamının kusurlu olup olmadığına bakılmaz.

İş akdi, hastalık veya yaralanma sebebiyle ister işveren ister gemi adamı tarafından feshedilsin, gemi adamı kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Kıdem tazminatı hesaplanırken gemi adamının hizmet süresi, hizmet akdinin devam etmiş veya fasılalarla yeniden akdedilmiş olmasına bakılmaksızın aynı işverenin bir veya değişik gemilerinde ve hizmetinde çalıştıkları süreler gözönüne alınarak hesaplanır.

Deniz İş Kanunu'nun 15. maddesi hükmü, tarafların belirli bir süre için haklı fesih temelinde fesih beyan etme haklarını sınırlandırmaktadır. Bu hükme göre; sözleşmeyi feshetme hakkı tarafların olayı öğrendiği günden itibaren altı iş günü ve her halükarda olayın meydana gelmesinden bir yıl sonra kullanılamaz.

Yazılardaki görüşler yazarlara aittir; Ülgener Hukuk Bürosu’nun resmi görüşü değildir.